انواع تینر و حلال های رنگ و رزین

در صنعت رنگ آمیزی ، بیشتر رنگ ها که فراوری میشوند و به صورت عامه به فروش می سند ، نیاز به رقیق سازی دارد و این رقیق سازی اصولان با حلال های نفتی تولید میشود.

به این حلال های که از تقطیر نفت به دست می آید تینر گفته می شود که در لاتین Paint thinner گفته می شود.

Paint thinner ها یا تینر ها اصولا برای رقیق کردن رنگ استفاده می شود اما قابلیت های همچون چسبندگی بهتر روی سطوح مخصوصا سطوح فلزی و سیقلی ، خروج حباب های هوا که توسط اختلات رنگ تولید شده را راحت تر کرده و سطح رنگی یک نواخت می دهد ، خشگ شدن سریع را برای نقاش فراهم میکند و در این خشک شدن سریع توانایی این را دارد که رنگ ترک برندارد ( البته اگر تینر مناسب را انتخاب کرده باشد )

چرا شناخت تینر ها مهم است

1-در صورتی که تینر ها و کار برد آنها را ندانیم و برای مصارف اشتباه استفاده کنیم باعث می شود که رنگ خراب شده و یا کل پروژه به مشکل بر بخورد ، رنگکاری از جمله کار های است که در صورت خرابی رنگ ضرر های مالی و زمانی بسیاری به همراه دارد.

به طور مثال اگر شما برای رنگ خودرو ، از تینر های روغنی استفاده کنید، اول از همه رنگ خودروی که بسیار گران است از بین می رود و خراب می شود، دوم باعث می شود سطح خودرو آسیب بسیاری ببیند و آخر از همه پیستوله رنگ آسیب شدید و یا حتی دیگر قابل استفاده نباشد.

2-ایمنی در رنگاری بسیار مهم است در صورتی که شما انواع تینر و حلال های رنگ و رزین را خوب شناخت نداشته باشید ، باعث خطر های میشود که میتوان به آتش سوزی اشاره کرد.

برای رقیق کردن و یا پاک کردن انوع رزین و اپوکسی ها نیاز به تینر مخصوص رزین است، در صورتی که تینر مخصوص را نشناخته و کار با آن را آموزش ندیده باشید ، ترکیب تینر های فوری با بعضی اپوکسی باعث اشتعال و ایجاد گرمای بالا میشود و باعث آتش سوزی در کارگاه و منزل می شود .

ایمنی کاربر در استفاده از تینر ، اگر کاربر در زمان استفاده از انواع تینر ها ایمنی مناسبی را نداشته بادشد برای کاربر ایجاد عواض فیزیکی میکند .

به علت فرار بودن حلال ها اولین راه نفوز تینر ها از طریق تنفس و ریه ها است.

مواد استنشاقی خیلی سریع پس از ورود به سیستم تنفسی از طریق ریه‌ها جذب خون شده و با گردش خون خود را به مغز و سایر اندام‌ها می‌رسانند. با رسیدن این مواد به مغز، باعث اتساع و شل شدن عروق خونی شده و کنترول فرد را به این اندام ها کم می کند.

متاسفانه شل شدن و خارج کنترولی اندام ها درمان قطعی ندارند .

اما می توان با ورزش روند آنرا کند کرد.

در صورت استمرار و رعایت نکردن نکات ایمنی در بلند مدت فرد دیگر نمیتواند بعضی از اندام های خود ، کنترول کافی داشته باشد.

عواض کوتاه مدت سرگیجه و سر درد شدیدی فرد را فرا می بگیرد.و احساس تنگی نفس شدید و اختلال در خواب می شود .

عواض تینرها از طریق پوست

• تینرها از طریق پوست می توانند جذب پوست شده و باعث حساسیت پوستی می شود.

این حساسیت پوستی میتواند باعث ترک و خونریزی در فرد شود .

در صورت بروز حساسیت پوستی دست را با آب و صابون های مخصوص دست شستشو دهید و سریعا به دکتر مراجعه کنید.

جذب تینر از طریق قرنیه چشم

اندام چشم به علت اینکه عضوی خارجی و بدون محافظ است، بخار تینر ها می تواند به قرنیه چشم نفوض کرده و عواض شدیدی داشته باشند یا در هنگام استفاده و یا اختلال تینر یه قطره و یا کمتر وارد چشم شود، این اتفاق ها می تواند باعث عارضه های شود که:

تینر ها در پایه اسیدی و بازی هستد که با ورود به چشم به طور کلی سوختگی های قلیایی را ایجاد می کنند.

باعث می شود چربی غشا سلولی ممزوج وسپس وارد سلول شده و آن را از بین می برند. به دنبال آن در مجاورت با سلول کناری قرار می گیرد و سلول های دیگر را نیز نابود می کند.

که در صورت عدم درمان این فرایند تا روزها پس از مواجه اولیه ادامه می یابد.

در مقابل اسیدها باعث آسیب پروتئینی می شوند که این پروتئین ها به صورت سدی محافظ از نفوذ بیشتر اسید جلوگیری می کنند و از طرفی خاصیت بافری بافتهای مجاور از گسترش اسید جلوگیری کرده و آسیب را موضعی نگه می دارند.

با این حال اسیدها در غلظت زیاد می توانند سبب صدمات شدید و نفوذ عمیق تر به داخل چشم شوند.

اقدامات ابتدایی

در سریع ترین زمان به دکتر متخصص مراجعه کنید.

اولین ومهم ترین اقدام درمانی شستشوی سطح چشم در اسرع وقت با مقادیر زیادی ازسرم های شستشو یا تزریقی ویا آب است.

در صورت در دسترس نبودن آب می توان از سایر مایعات غیرسمی مانند نوشیدنیهای قنددار نیز استفاده کرد.

در هر حال از تاخیر در شستشو باید جلوگیری کرد. برای شستشو بایستی پلک های بیمار کاملآ باز و داخل چشم به خوبی شستشو داده شود.

در صورتی که ماده شیمیایی هنوز در تماس با بیمار باشد باید از وی دورشود.

به طور خلاصه درمانهای طبی و جراحی از این قراراند:

شستشوی چشم با سرمBSS تا نرمال شدنPH،تحت بی حسی موضعی قطره وپماد آنتی بیوتیک، سیکلوپلژیک ، استرویید(ترجیحا در دو هفته اول)، داروهای پایین آورنده فشار چشم، اشک مصنوعی بدون مواد نگهدارنده

استفاده از داروهای مهارکننده آنزیم ماتریکس متالوپروتاز مثل کپسول تتراسیکلین یا داکسی سیکلین، ویتامین C، سدیم سیترات 10 %

از استفاده خودسرانه دارو خوداریکنید.

تجهیزات ایمنی در استفاده از تینر

1-حتما از ماسک های تنفسی استاندارد استفاده کنید.

2-پوشش مناسب از جلمه لباس های عایق در برابر مایعات ،زیرا با پاچش تینر در بدن نفوز نکند و حتما از دستکش های ضد بنزین و تینر استفاده کنید چون بیشترین تماس بدن با تینر و حلال ها دست های است و دستکش های لاتس معمولی با تینر آب میشوند.

3-داشتن شیلد و یا عینک شفاف تا در زمان پاچیده شدن تینر چشمان و پوست صورت ایمن باشد .

4- کلاه بر سر بگذارید 😊 اگر در محلولی که استفاده میکنید تینر دارد و در سطوح بالا تر از خودتان است و امکان پاچش بر سر دارد ، حتما از کلا استفاده کنید زیرا تینر باعث ریزش مو میشود .

تینر از چه موادی ساخته شده است؟

دی متیل فرمامید (استون) DMF

N,N-Dimethylformamide که به‌اختصار به آن DMF می گویند، مایعی شفاف، انحلال‌پذیر در آب و بی‌رنگ است. 

گلیکول اترها

گلیکول اترها مایعاتی بی‌رنگ با بوی کم هستند. دارای دو گروه عاملی الکلی و اتری هستند و از رایج‌ترین حلال‌های آبی در صنعت پتروشیمی هستند.

متیل اتیل کتون (MEK)
متیل اتیل کتون یا بوتانول (Butanone) که به اختصار به آن MEK می گویند، ترکیبی آلی با فرمول شیمیایی C₄H₈O است. متیل اتیل کتون به دلیل نقطه جوش پایین حلال کارآمدی است.

روح سفید (ارواح معدنی )

حلال 402 یا ارواح معدنی که با نام‌های سقز معدنی (AU/NZ)، جایگزین سقز و روح‌های نفتی نیز شناخته می‌شود، یک مایع شفاف مشتق شده از نفت است که به عنوان یک حلال آلی رایج است.

نفتا

 (به انگلیسی: Naphtha ) به طبقه‌ای از سوخت‌های مایع هیدروکربنی با فراریت و اشتعال‌پذیری بالا گفته می‌شود که در برج تقطیر پالایش نفت خام بین گازهای سبک (مثل ال‌پی‌جی) و نفت سفید قرار می‌گیرد. 

تولوئن

تولوئن (متیل‌بنزن یا فنیل‌متان)، مایعی صاف و نامحلول در آب با بویی شبیه بوی تینرهای رنگ معمولی است. تولوئن از گروه ترکیبات آروماتیک است و به عنوان یک مادهٔ اولیه و همچنین حلال شیمیایی کاربرد دارد. کاربردهای دیگر آن عبارتست از حلال رنگ، تینر رنگ، درزگیر سیلیکونی، واکنش‌گر شیمیایی، پلاستیک، جوهر چاپ، چسب، لاک و ضدعفونی‌کننده و گندزدا. همچنین می‌توان از آن برای ساخت فوم و TNT استفاده نمود.

سقز 

ماده ای چسبناک است که از درخت بنه یا درخت پسته وحشی به دست می آید. غلظت این ماده به صورتی است که می توان از آن به عنوان آدامسی طبیعی استفاده نمود که فواید بیشماری هم دارد. این ماده در صنعت تولید آدامس‌ کاربرد داشته و موجب کش آمدن آدامس می گردد.

زایلن
زایلین به عنوان یک ترکیب شیمیایی آلی و حلال بسیار مهم صنعتی شناخته می شود. زایلین ها مایعات بی رنگ، قابل اشتعال و کمی چرب هستند و دارای ارزش صنعتی بالایی هستند. قابل توجه است که محلول زایلین به صورت مایع بی رنگ، همراه با بوی معطر، نامحلول در آب و دارای چگالی کمتر نسبت به آن می باشد.

چند تیپ تینر داریم؟

در دنیایی تخصصی امروز بیشتر از 94 مورد تینر مورجد است اما در مواد های خاص و رنگ های خاص تینر های با فرومول اختصاصی ساخته می شود.

ولی در کل پر مصرف ترین ها در زیر می خوانید :

تینر فوری

یکی از پر مصرف ترین تینر ها تیپ فوری آن است، علت نام گذاری این تینر سرعت فراریت بالای آن به نسبت دیگر تینر ها است.

این سرعت تبخیر هم می تواند حسن باشد هم عیب، در بعضی از موارد نیاز به سرعت بالای خشک شدن نداریم زیرا رنگ یا محلول باید به آرامی خشک شود و اگر با سرعت بالا خشک شود ایجاد ترک میکند.

اما رنگ های همچون رنگ‌های نیترو سلولوزی، سیلر، کیلر و رنگ‌های فوری هوا خشک برای رقیق کردن حتما از تینر های فوری باید استفاده شود .

برای استفاده از 1 کیلوگرم کیلر حتما باید از 1/5 لیتر تینر استفاده نمایید ولی بسته به کیفیت سازنده می تواند کمتر یا بیشتر باشد ،و این مقدار ترکیب این حلال با رنگ های سلولوزی می باشد.

از استفاده تینر فوری در محیط بسته خوداری کنید و در هنگام استفاده وسایل گرما زا و استفاده از سیگار و فندک/ کبریت جدا خداری کنید زیرا تینر فوری به نسبت دیگر تینر ها بسیار اشعال زا است .

به علت فراریت بالا در بعضی موارد دیده شده است که بخار تولید شده از تینر فوری تا 4 متر باعث زبانه کشیدن شعله و ایجاد انفجار می شود.

تینر ها فوری با بوی تندی همانند استون هستند زیرا پایه ساخت آنها دی متیل فرمامید (استون) DMF است و اصولا شبیه آب بدون رنگ هستن.

خود تینر های فوری انواع مختلفی دارند که به تعدادی از آنها اشاره میشود:

مشخص کردن تیپ های تینر فوری را درجه فراریت آن مشخص میکند که از تینر فوری 8000 ، تینر فوری 10.000 ، تینر فوری 12.000 ،تینر فوری 15.000 ، تینر فوری 20.000 ، تینر فوری 25.000 و تینر فوری 30.000 (مخصوص عایق های نانو رطوبت)

تینر فوری 20000

زمانی که رنگ های اتومبیل به گستردگی و علم روز به کفیت پیوند و تراکم سلولی بالا رسیدند نیاز به حلال های با فراریت بالا و بی رنگ احساس شد، شرکت های تولید کننده محلول شیمیایی دست به ساخت تینر های بر پایه لوساید شدند که نتیجه تینر 20000 شد . و بهترین گذینه برای رنگ اتوموبیل و صنایع خودرو شد.

تینر های لوساید 20000 و تینر فوری 15000 یکی از بهترین گذینها برای استفاده در صنایعی همچون پوشش چوبی پوشش های مات و رنگ های آستری می باشند.

تینر ها 20000 را به هیچ انوان روی سطوح پلاستیکی نمالید، به علت ترکیبات رنگی با بیشتر پلاستیک ها و لاتکس ها باعث می شود تا پلاستیک انحلال پیدا کند ( مثل اینکه حرارت دیده باشد جمع میشود )

برای خرید تینر فوری 20000 اینجا کلیک کنید

تینر فوری 10000

تینر فوری10000 یکی از بهترین گذینه ها برای تمیز کاری سطوح از چربی یا حتی ضد زنگ ها می باشد.

اصولا برای رقیق سازی رنگ های پیستوله ای از تینر فوری 1000 استفاده می شود و برای شستوشوی انواع پیستوله از تینر 10000 استفاده کنید به دلیل انکه فراریت کمتری به نسبت 20000 دارد زمان حل کردن رنگ در خودرا بیشتر دارد و در مجاری و منافض پیستوله را به راحتی تمیز میکند.

به نسبت تینر 20000 قیمت کمتری دارد و نگه داری بلند مدتی را می توان داشت.

برای خرید تینر 10000 بیات اینجا را کلیک کنید

تینر فوری 646

یکی از بهترین تینر های موجود در بازار برای شستشوی لوازم تینر فوری 646 از نظر قیمت ارزان تر از دیگر تینرها و میزان فرارت آن مناسب است .

اما به علت اینکه رسیدن به این فراریت کار سختی است متاسفانه در ایران به راحتی نمیشود پیدا کرد.

توجه توجه

در زمان استفاده از انواع تینر ها به گردش هوا توجه کنید.

تینر روغنی (آلکیدی)

رنگ های ساختمانی که به رنگ روغن یا رنگ های آلکیدی معروف هستند، برای پایین آوردن میزان ویسکوزیته (میزان رقیق بودن و ضخامت رنگ) از تینر های روغنی استفاده میشود.

علت استفاده این تینر برای رنگ های روغن این است که تینر های فوری میزان فراریت بالایی دارند، فرزکنید استاد کار می خواهد ظرف رنگ سه لیتری تهیه کندو آنرا برای رنگ کردن اتاقی ببرد ، اگر از تینر فوری استفاده کند تینر به سرعت خشک شده و جمع میشود و اجازه رنگ آمیزی به نقاش را نمیدهد.

پس بهترین تینر برای رنگ روغنی تینرروغنی است زیرا زمان خشک شدن بالا تری دارند .

برای خرید تینر روغنی اینجارا کلیک کنید

دلیل بعدی توجیه اقتصادی است، تینر های روغنی امروز در سال1402 به قیمت لیتری 10 تا 15 هزار تومان فروش می رود اما تینر های فوری از لیتری 45 تومان تا 100 هزار تومان موجود است. برای یک ساختمان 150 متری نیاز به 10 لیتر رنگ است با این توصیف تینر فوری اصلا توجیه استفاده اقتصادی ندارد.

علت دیگر که نقاشان از تینر فوری خیلی کمتر استفاده میکننده خطرات آن است .

اصولا رنگ های ساختمای در محیط های بسته کار می شود و تینر فوری را نباید در محیط بسته کار کرد خطر اشتعال بسیار بالا است و یا در زمان حمل و نقل تینر فوری به سرعت اشتعال میگید .

اگر تینر فوری را در نور آفتاب قرار دهید احتمال آتش گرفتن دارد.

ترکیب تینر روغنی با رنگ های روغن، اصولا به اندازه هر دو کیلو رنگ روغن نیم لیتر تینرروغنی لازن است. اما بسته به کیفیت رنگ این میزان کمتر یا بیشتراست.

تینر اپوکس( رزین)

رنگ های اوکسی تنیدگی سلولی و همگنی بالای دارند برای اختلات با رزین و پایین آوردن ویسکوزیته رنگ از تینر های مخصوص اپوکسی باید استفاده کرد.

اگر بخواهید از تینر های معمول استفاده کنید هم رنگ های بسیار گران قیمت اپوکسی را خراب کرده اید هم رزین واپوکسی در نتیجه از تینر مخصوص اپوکسی استفاده کنید.

در بعضی موارد تینر های فوری با رنگ هایپوکسی و رزین ایجاد آتش و شعله کرده اند.

استفاده از تینر اپوکسی توانایی خروج حباب از سطح رزین را بالا میبرد .